ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ  ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Κυριακή στο χωριό - Αγ.Νικόλαος Χαλκιδικής

Κυριακή στο χωριό -  Αγ.Νικόλαος Χαλκιδικής

Ψ

6

ψακόφλουδα   : πευκοβελόνες
ψακώθ'κε         : γριπώνεται, τον "πιάνει" το ποτό

ψήμα  : παραδοσιακό τοπικό φαγητό, κατσικάκι με ρύζι στο φούρνο
ψιχολόος          : φαράσι
ψόλος   :   θαλάσσιος οργανισμόςψουράκα          : πικροδάφνη

Χ

26

χαβάδια    :    κέφια 

χαϊάτι                : μπαλκόνι
χαϊβάνι              : χαζός

χακστός    :    ξαφνιασμένος

χαλίπωσε    :    ηρέμησε

χάμκο    :     1η βράση τσίπουρου

χαμολόι              : οι πεσμένες ελιές

χαμοφτέριασε    :    έχασε το κουράγιο του, δείλιασε

χαραρέτια   :   κέφια

χαύδωσε   :   άνοιξε τα πόδια

χαχάλι    :    κεφάλι

χίπι χίπι   :   ίσα ίσα

χ' ναρ'                 : ανόητος
χλαμπούκα        : το κεφάλι του χταποδιού
χλαμπατσάρ'ς    : το μικρό παιδί
χλιαρ'                  : κουτάλι
χλιάρ'σα              : έφαγα με το κουτάλι
χ'νερ΄                  : λαχτάρα
χόλιασε               : θύμωσε

χοντροκοιμάμαι    :    κοιμάμαι πολύ βαριά

χοροβατάει         : ανήσυχος
χούι                      : κακή συνήθεια
χουσμέτ'             : λαχτάρα
χουχλάκα           : μεγάλη πέτρα
χουχτάω             : ουρλιάζω, βρίζω δυνατάχραπατίζ΄           : κάνει θόρυβο

Φ

21

φαλάγγωμα    :    σκαλωμένο, πιασμένο γερά

φανάρι            : κλουβί με ψιλή σίτα για προφύλαξη τροφίμων
φιλί                  : μερίδα ψωμιού, καρπουζιού..

φιρό    :    κενό, χαλαρό
φκιασιά          : νάζια, καμώματα

φλάσκα    :    παγούρι νερού

φλέτσια          : τσόφλια από σπόρια, καρύδια κτλ
φλόμους         : πυκνός καπνός

φούιτ    :    τρύπησε η ρόδα και χάνει αέρα

φοκάς    :    τάπερ   10
φουλτάκα       : στο δέρμα φούσκα 
φούρκα           : σφεντόνα 
φουρκάλι        :  σκούπα
φουρκαλίζω    :  σκουπίζω
φούρλες          : στροφές
φούρφλα         : ξερόχορτα για προσάναμμα

φούσκωτο    :    χτύπα το
φτασμένο        : ώριμο

φτερακάει   ;   φτερουγίζει
φτουράει         : προχωράει γρήγορα  20

φτουράκ'         : γουρουνάκι  φωνοκοπάω    :    τσιρίζω

Υ

1

υφάδι    :    κέντημα

Τ

87

τάβλα                 :  χαμηλό τραπέζι

ταβλιάσκι    :    λιποθύμησε
ταγάρ'                : πλεχτό μάλλινο σακίδιο
ταμαχιάρ'ς        : πλεονέκτης
ταμπάσα : έπεσε λιπόθυμος κάτω

τανιέμαι    :    τεντώνομαι

ταντίνα    :    τεντωμένο

ταπείνωτο   :   χαμήλωσέ το
ταχιά                  : σύντομα

τζαβέλα    :    χλώριο

τζάλιασε            :  έλιωσε    10  
τζ'γαράς             : σπουργίτι
τζατζαλιά          : βρομιά

τζατζαλιάρης    :    βρομιάρης, τσαπατσούλης
τζετζβές             : μπρίκι
τζιτζιριάζει        : έχει πολύ ήλιο

τζίλια                : εντόσθια

τζίρλα               :   διάρροια, γαστρεντερίτιδα

τζιρλιάρ'ς    :    ο μικρός
τσμπιδ'               : τσιμπίδα

τζουτζούκια    :    λουκανικάκια    20
τλουπάν'            : μαντήλα, ιστός αράχνης

τομάρ'    :    ρεμάλι, αλήτης
τοντζ                  : παιχνίδι με χαρτιά, αγωνία
τουλούμπα         : αντλία νερού

τούρλοσε    :   τέντωσε

τράφος               : το κενό σε μια σειρά αμπελιού
τρεδεμένο           : δουλεμένο

τρελίτζανος    :   είδος χοντρής  σφήκας

τριζοβολάει    :    τρίζει πολύ δυνατά

τριζός   :   σκληρός    30

τρίματα    :    κομματάκια

τριμτσιακός       : τρεμουλιαστός, φοβιτσιάρης

τριστσάρσι    :    γλίστρησε
τρουβαδιάσκα   : πήρα μαζί μου φαγητό
τρουβαδόσκ'νο  : σκοινί που κρεμούσαν το φαγητό
τρόερα                : τριγύρω
τρόκνια              : κούνια, μάρσιπος
τρόχαλο             : πέτρα

τσαγανό    :    τσαμπουκάς, νεύρο

τσαγνερό    :    κλαψιάρικο    40

τσαγνίζει    :    κλαίει
τσαΐρια               : κάμπος
τσακανίζω         : χτυπάω σιγά-σιγά
τσακμάκι           : αναπτήρας
τσακμακόν'        : την κοπανάει

τσακμάκωτο        :    εξαφανίσου
τσάκνα               : ξερά κλαδάκια για προσάναμμα
τσακούδ'            : σουγιαδάκι

τσακσμένος    :    εμπαιγμός, πονηρός

τσακώνω    :    πιάνω    50
τσάμι                   : πεύκο

τσαμπνάρ'    :    προέκταση
τσανάκα             : κατσαρόλα

τσαπάδι    :    μύτη καμακιού

τσαπράζι   :   η κόντρα της μύτης του καμακιού ή αγκιστριού

τσαράπ'    :    πήλινο δοχείο

τσαρδάκι            : καλυβάκι
τσασίτ'                : κορμοστασιά

τσάσκα    :    φλυτζάνα

τσατί    :     σκεπή,  νταβάνι    60

τσάφωμα    :    κρύο

τσγαράς    :    σπουργίτι

τσερέμπολα        : μικροπράγματα
τσιαγνίζω            : τσιρίζω
τσιασίτ'               : ράτσα, σχέδιο
τσιάσκα              : ποτήρι
τσιατμάς            : καλαμωτό διαχωριστικό δωματίων
τσιες                     : σπίθεςτσιμπράγκαλα    : μικροπράγματα
τσίνορα               : βλέφαρα    70

τσίρνιασε    :    μούδιασε

τσιροκοπάει   :   φωνάζει πολύ δυνατά

τσίτα    :    τεντωμένο

τσιτσβές              : κατσαρολάκι

τσκάρι    :    κορυφή
τσνάου                : κλωτσάω, αντιδρώ
τσουγκαρίζω     : πίνω πολύ αλκοόλ

τσουλιάσκα    :    στρώθηκα, βολεύτηκα
τσουλναρίζ'        : διαρροή νερού, στάζει
τσουτσούλα       : παραγεμισμένο    80
τσουτσουλιάνος : πουλί με λοφίο, κορυδαλλός

τσουτσουμπρούτσουμ    :    ότι να 'ναι

τσουτσούριασε    :    ανατρίχιασε

τσουτσουρομάδησε    :    καψάλισε
τ'φάν'                 : μπουρίνι
τ'φεκ'                  : τουφέκι, μεθυσμένος

Σ

88

σακατεύ'κε       :  χτύπησε, πληγώθηκε

σαλάγατα   :   οδηγώ τα ζώα

σαλιακοί           : σαλιγκάρια
σαλντάει           : πηδάει

σαλταπίδας    :    αυτός που αλλάζει θέση συνεχώς

σάλτσι    :    πήδηξε

σαούλι    : είδος αλφαδιού
σάμαντι             : μήπως
σαπαρέκ'           : τέλος

σάρκωσε    :    πάχυνε    10

σάτσιε    :    τρόμαξε

σβαρνιάρης      : αυτός που βαριέται
σβέρκωσα         : τον έπιασα από το σβέρκο

σβλόκνια    :    τραμπάλα που το πάνω μέρος γυρίζει ανεξάρτητο πάνω-κάτω, αριστερά - δεξιά

σβοκαίει    :    σιγοκαίει
σβούλος            : πέτρα από χώμα

σβουρδούτλιξτο   :   τυλιξέ το πολύ καλά

σγάνα    :    βρομιά

σγούψι    :    σκύψε

σελτέδες    :    στρώματα    20

σεριανάει         : περιφέρεται άσκοπα

σέρνει    :    ζώο θηλυκό έτοιμο για ζευγάρωμα
σιαδώ                : προς τα εδώ
σιακάτ'              : προς τα κάτω
σιακεί                :προς τα 'κει
σιαπάν'              : προς τα επάνω
σιαπέρα             : προς τα εκεί

σιείς    :    κουνήσου

σίλτσα    : βαρέθηκα

σινί    :    ταψί    30

σινφάδα    :    οι γυναίκες των αδερφών

σιούτος             :κουτοπόνηρος
σιρμπέτ             : πάρα πολύ γλυκό

σιφιλιάζομαι    :    εκνευρίζομαι

σκαλίμπουρας    :    μικρός, πονηρός

σκαμπάζω    :    γνωρίζω

σκανιάζω          :στενοχωριέμαι
σκιαξάρ'ς         : σιχαμένος
σκιάθα              : ψάθινο καπέλο
σκιάχ'κι             : τρόμαξε    40

σκ'λομαζώματα    :    ρεμάλια, αλήτες

σκ'λόπετρα    :    σκορπιός
σκ'νιζ'                :  σέρνεται στο χώμα

σκορτσάρισε   :   τεντώνει, σέρνει
σκουντέρα        : σαύρα
σκουντιρίτσα    : πετρούλα για κρύψιμο στο χέρι

σκράπας    :    ανίδεος
σκρέμπα            : τσιγάρο από κλιματσίδα

σκρόπισε    :    διαλύθηκε

σ'κφούν'            : κάλτσα    50
σλουιέμι            : σκέφτομαι, κάθομαι άπραγος

σμάστε    :    συμμαζέψτε
σ'μαλίζ'              : κάνει θόρυβο
σ'μαμίδ'             : σαύρα

σνερίζω    :    δίνω σημασία
σνταβλίζω         : βολεύω τη φωτιά

σόκορα    :    κατακέφαλα
σόμπορο           : κουτσομπολιό

σουγλί    :    καρφί
σουγλώνω        : τρυπάω με καρφί    60
σούζα μερέτ      : στέκομαι προσοχή
σούκαλα            : πρόσωπο

σουλουμουτάω    :    κρεβατομουρμούρα
σούργελο          : ρεζίλι
σουρλάς            : μύτη
σουσουρίτης     : τοπικό μανιτάρι

σούσουρο    :    φήμες

σουρτούκα   :   αυτή που γυρίζει βόλτες 

σοφιλιάστηκε    :    νευρίασε

σπίρτο                : καθαρό οινόπνευμα    70
σταλαχίζομαι    : στενοχωριέμαι, τρομάζω

σταυρίζομαι    :    κάνω το σταυρό μου

σταφνίζομαι     : στενοχωριέμαι

στερνιάζει    :    μαζεμένα νερά

στιλιάρ'    :    ξυλοδαρμός, ξύλινη λαβή εργαλείου

στιχτός               : βοσκός
στ'λώνω             : προσπαθώ, ζορίζομαι
στ'μόνια             :σάκος παραγωγής αέρα, πνευμόνια

στόμοσε   :   δεν κόβει, ατρόχιστο   

στούμπισα   :   έλιωσα     80

στουρνάρ'   :   πέτρα, αυτός που παίρνει τα γράμματα

στραχιάζω    :    κουρνιάζω, κουλουριάζομαι

στριβλός            : στραβός, δύστροπος

στριφνός    :    δύστροπος
στροβίλα            :    κουκουνάρα πεύκου

στροβλιά    :    κουκουναριά, είδος πεύκου
σύρι                    : πήγαινε
σφάλ'σα             : κλείδωσα   

Ρ

9

ραχόνι       :  λόφος
ρέμπελος  : χαλαρός

ρεμπεσκές   :   τεμπέλης
ρίπατα      : δρόμος, μονοπάτι

ρ'μάζω    :    καταστρέφω
ρουβέλ'ς   :  ακατάστατος

ρουδάν'    :    γρήγορα
ρούις        :  βόλτες

ροχάλα   :   χλαμπάτσα, φτύσιμο

ρόχαξε   :   έσχισε

Π

77

παένω                 : πηγαίνω

παλαμούδιρι    :    πιάσιμο μυών

πανωτιαστά   :   στοιβαγμένα

παπάλες    : ξηροί καρποί, φιστίκια

παπίλα               : έκζεμα

παπίλιασε    :    δίψασε

παπάρα    :    ψωμί με γάλα
παραδάγκαλο       : εξόγκωμα στο σώμα

παρακαμιός   :   το νερό της θάλασσας όταν φωσφορίζει

παραμαζώνω, παράμασα  :   τρακάρω, σκοντάφτω    10

παραπλαλάει    : τρέχει όπου να 'ναι
παρασλόισε      : χάζεψε
παρίπια             : παζάρεμα

παρτάλια    :    ρεμάλια
παρτάλ' ς             : απεριποίητος, ρετάλι, ρεμάλι

παρτσάδ'    :    κομμάτι κρέατος, εξόγκωμα
παρτσιακλός     : αλλόκοτος
πασπαλίζει        : σκορπάει
πατατούκα         : χοντρό παλτό
πατλιά                : μικρός χώρος    20
πατόζα               : φορτωτής, αλωνιστική μηχανή
πατούνας          : αυτός που έχει μεγάλα πόδια
πατσάρα             : μεγάλο κεφάλι
πατσί                 : κεφάλι

πάτσι    :    ισοπαλία
πατσιά               : πατημασιά
πατώνω             : ασπρίζω, βάφω

π'γαδ'    :    πηγάδι
πελεκούδα        : μικρό κομμάτι φλούδας δέντρου
πελεκώ              : κόβω με τσεκούρι    30
πενεσιάρ'ς         : παινεύει τον εαυτό του
περάτς               : παλιά κλειδαριά
περδικλώθ'κι    : παραπάτησε

περδικλώνω    : βάζω τρικλοποδιά
περκάλι             : βαμβάκι
πεσκίρια            : πετσέτες

πετμέζι    :    πολύ γλυκός
πέτ'νος               : πετεινός
πετσοκόβω        : το κόβω από τη ρίζα
πετσώνω           : χτυπώ    40
πιλεσ'καν          : έκανε πολλές δουλειές μαζί
πιπιλιά              : στάχτη
πιράτ΄ς             : σύρτης
πιρδικλώνομι   : σκοντάφτω
πιροστιά            : τρίγωνη βάση για τη σχάρα
πιτσκάρ'σε         : στράβωσε
πίτσ'κο              : μικρό παιδί
πλαλάει             : τρέχει
πλαλοκοπάει    : τρέχει γρήγορα και άσκοπα
πλάκα                : δίσκος γραμμόφωνου, δίσκος σερβιρίσματος    50
πλαστό               : ζυμωτό ψωμί

πλατσαρίζ'    :    τσαλαβουτάει
π'λι                     : πουλί
πλουδ'               : πουλάκι
πλόχερο            : μερίδα μιας χούφτας

πνιοί    :    ποιοι

ποδοστίλιασα    :    κουράστηκα να είμαι όρθιος

πορδοκλάνω    :    αερίζομαι

πορδομήχανο   :   μικρό μηχανάκι

πόστασα           : κουράστηκα    60
ποστιάζω          : βάζω στη σειρά
πουλ-πουλ        : κάλεσμα για τις κότες

πουρδί    :    κλανιά
πρατσαντζάς    : ο μικρομέγαλος

πρίσκλες   :    άγουρα σύκα
πρόσφορα, πρόσφολα        : ψεύτικο αυγό για να γεννούν οι κότες

προκομιάζομαι   :   ξαπλώνω στηρίζομαι σε κάτι
προμ'θεύω         : συμβουλεύω

προσκώνομαι    :    ξεσηκώνομαι

προσμπουκώνω   :   τσιμπάω πριν το φαγητό    70

πρόσφωλο    :    ψεύτικο αυγό για να γεννούν οι κότες

προυτσάδ'         : τράγος

προυτσάει    :    όταν ο τράγος κάνει έρωτα

προυφτάει        : φτύνει
π'σταρώνομαι   : καμαρώνομαι, περηφανεύομαι
πτίκια                : η φλούδα των δέντρων

π'τσακώθκε    :    ζαλίστηκε, μέθυσε

Ο

10

όινκ    :    εμπαιγμός, κοροϊδία

όξου                   : έξω
ορτώνω              : γνωρίζω

ούγκρος    :    χοντροκέφαλος

ουλ'   :   όλοι
ούμπας               : επιφώνημα ξαφνιασμού ή αηδίας
ουριάζει             : φωνάζει βρίζοντας
ουρλιέμι             : τσιρίζω, φωνάζω
ουρτώνω            : καταλαβαίνω, γνωρίζω
ουστ                   : επιφώνημα διωγμού

Ξ

50

ξαναπολίδια    :    τα νέα κλαδιά

ξάν'ξε                : αρχές της άνοιξης

ξανίεσαι   :   κάνει ανοίγματα οικονομικά

 ξαντίρεμα         : αναζήτηση ιχνών ζώων

ξαπόλ'κα           : άφησα ελεύθερο

ξαπουστένου    : ξεκουράζομαι 

ξαρίζου              : κάνω αέρα

ξαρματώνω    :    ξεσκαλώνω

ξαφούδα    :    μικροκαμωμένη

ξεγοφιάσ'κε      : τον πόνεσαν τα πόδια    10

ξεζαλικόθ'κε    : ξεφορτώθηκε 

ξεθαράω    :    παίρνω θάρρος

ξεκατίνιασε      : ξετίναξε

ξεκολιάρς    :    τυχερός

ξελαγαρίσ'κε     : πείνασε πάρα πολύ 

ξελιγώθ'κε         : πείνασε

ξεμιξιάστηκε   :   έβγαλε τη μύξα

ξεμπακρατσιάζω    :    σερβίρω το φαγητό

ξέμπαρκος    :    μόνος, χωρίς παρέα

ξεντίνατος        : γυμνός     20

ξεπαραδιάσκες : ξόδεψες πολλά λεφτά 

ξεπατώθ'κα    :    κουράστηκα

ξεπλατίσ'κε       : κουράστηκε πολύ

ξεπροβοδώ   :   συνοδεύω έξω κάποιον επισκέπτη

ξερνοβολώ    :    κάνω εμετό

ξσσσσ    :    επιφώνημα εμπαιγμού

ξετάνισα    :    τέντωσα, μάκρινα

ξετοπιάζομαι    :    χάνω τη θέση μου, χάνω την άνεση μου

ξετσίπλιασμα   : διάλεγμα αμπελιών

ξετσιμπλιάσκι  : βγάζει τις τσίμπλες από τα μάτια     30

ξεφράχ'κα    :    κάνω τρέλες

ξεχλαμπατιάσκα    :    φτύνω

ξιβρακώθ'κι      : ξεντύθηκε

ξικουκλώθκι    :    σηκώθηκε από το κρεβάτι, ξύπνησε

ξιμαρούκλωτος    :    άγαρμπος 

ξιμπρατζώθκι   : έβγαλε τα μπράτσα έξω

ξιούμαν    :    ξυνόμουν

ξιπάϊασα    :    πάγωσα

ξιπαλάβιασε     : τρόμαξε, τρελάθηκε 

ξιπαράχουσα    :    ξέθαψα    40

ξιπατώνω          : ξεριζώνω φυτά, θάμνους

ξιπιτσιάσκι    :    γδάρθηκε

ξιπουλταριά    :    ξυπόλυτος

ξιπουπούλιασι  : μάδημα φτερών

ξίσκι    :    ξύστηκε

ξίφκι    :    ξέφυγε, τρελάθηκε 

ξίφριξα    :    τρόμαξα

ξόβεργα    :    βέργα με κόλλα για πιάσιμο πουλιών

ξόγανο               : αδύνατος, άσχημος, ανεπιθύμητος

ξουράφ'    :    ξυράφι    50

Ν

40

ναρκώθ'κα    :    κοιμήθηκα πολύ

νερουμπλιάκ'    :    πολύ αραιωμένο

νετάρ'σα    :   τέλειωσα, έφτιαξα την πετονιά

νιαγρίζ'       : νιαουρίζει, γκρινιάζει
νίβομι                     : πλένομαι

νικατώνω                : ανακατεύω

νισκός    :    πεινασμένος

νίφκα    : πλύθηκα

νοματαίοι    :    άτομα

νοτίσκα    :    βρέχτηκα

νταβάς                    : μεγάλη κατσαρόλα
νταβρατσμένους   : γεροδεμένος, μεγαλόσωμος
νταγκλαράς           : γεροδεμένος, μεγαλόσωμος
νταϊάτσα                : κουράστηκα
νταλάκουσα           : φουσκωμένη κοιλιά από πολύ νερό

νταλακιάρ'ς    :    ο μικρός
νταμιτζάνες            : γυάλινες μποτίλιες 50 - 100 κιλών
ντάμπου                 : ανόητη

νταρίζω    :    δωρίζω
νταρνταγάνι          : ανακατωσούρα    20
ντεβερλίγκες          : βόλτες
ντεμπλαρώνομαι   : ξαπλώνω

ντενεκές    :    τενεκές, δοχείο, ανόητος

ντέντωμα    :    άραγμα, ξεπιάσιμο

ντερέκι    :    μεγαλόσωμος
ντερλίκουσα          : φούσκωσα η κοιλιά από το πολύ νερό

ντιβάνι    :    κρεβάτι με σούστες

ντιπ    :    καθόλου
ντουβάρ'                : τοίχος, ο άμυαλος

ντουγρού    :    ίσια, ευθεία
ντουμάνι                : καπνός
ντουμάνιασε          : γέμισε καπνό

ντούμπανο    :    πρισμένο

ντουμπρούκι    :    πρησμένο, χοντρό

ντουρλάπ΄             : πολύ δυνατή βροχή
ντράβαλα               : μπερδέματα, φασαρίες
ντρουβάδιασμα    : σακίδιο με φαγητό
ντρουβάς               : σακίδιο
νυχτισιό                 : βραδινή κρέμα προσώπου

ν'ώμος    : ο ώμος    40

Μ

95

μαγαρίζω              : χαλάω
μαγκουσάρ'ς        : κολπαδόρος
μαδίκο                  : μαδημένο
μαλαγάνας           : κολπατζής

μαλαπέρδα    :    αντρικό όργανο

μαλιμάτια    :    καμώματα

μαλλιαγρίζω        : επιμένω με άσχημο τρόπο
μάλτα                    : φτηνή ποιότητα τζιν υφάσματος
μανέλα                  : υπομόχλιο
μανταλίδι              : τούβλο
μασάλ'                  : ανέκδοτο
μασιά                    : σίδερο για το τζάκι
μασίνα                  : ξυλόσομπα

μασκαραλίκ'    :    αστείες καταστάσεις
ματζακλείδι           : πόμολο

ματζόβολος    :    βολικός
ματσακόνι             : χερούλι

ματσαράγκα    :    παλούκι, αντρικό όργανο

ματσώθ'κι    :    πληρώθηκε

μ΄γιαρ'    :    μυγιάρι    20
μεμπέτ                  : τρελοκομείο
μελουριασμένος     : γεμάτο ζωύφια, μαζεμένος

μιταρόνα    :    σουτ με τη μύτη του ποδιού

μίχος                    : ανόητος
μ'λάρ'                   : μουλάρι

μονάντερος    :    αυτός  που τρώει πολύ και δεν παχαίνει

μονοκούκι            : όλα δικά μας
μορφατάρι            : μικρό αντικείμενο, στολίδι
μουλαΐμ'σα           : κουράστηκα, φοβήθηκα

μουλαϊμκος   :   τεμπέλης, καλπουζάνος

μουλουμουτάω    :    παραμιλάω, σιγομιλάω
μούντερες             : κατακάθια του λαδιού

μουρσέφκα   :   πειρασμός
μούρτζιος              : θυμωμένος, κατσούφης
μουσκλωμένος      : θυμωμένος

μούσκλωσε    :    θύμωσε
μουσμούλ'ς          : ανόητος

μούτας    :    ο σιγανός, αυτός που μιλάει πίσω από την πλάτη του άλλου

μουτσούνα    :    το πρόσωπο
μουχάνα               : μηχανή που φυσάει δυνατά 40
μπαϊά                   : πάρα πολύ, υπερβολικά
μπαΐλτσα             : κουράστηκα
μπαΐρ                   : θάμνος, χώρος γεμάτος αγριόχορτα

μπακαμίσιος    :    ψεύτικος
μπακράτσ'            : κατσαρόλα
μπακράτσα           : κατσαρόλα μικρότερη από καζάνι
μπακρατσάς       : μεταφορικά αυτός που έχει μεγάλο ή αγύριστο κεφάλι

μπακρατσιάρς    : ειρωνικά ο μικρός σε ηλικία
μπάμπζουλας       : κοντός άνθρωπος
μπαμπάκο            :     άσπρο
μπαμπαλής          :     αυτός που μιλάει πολύ

μπάμπαλο            :     σκουπιδάκι
μπαμπάτσ'κο        :     μεγαλούτσικο
μπαμπλίζ'             :     χιονίζει
μπαμπούσκες       :     μούρα
μπαντάκ'    :    τρακαδόρος, κακοπληρωτής
μπαντάκουσα       : βουλιάζω στη λάσπη

μπαντάρ'σα   :   έγειρα

μπαντάρ'στο   :   δέστο σφιχτά

μπάρα    :    περιοχή με στεκούμενα νερά 60
μπαρτζώθ'κι         : σκάλωσε, πιάστηκε

μπαρμπαλούδ'     : μικρό ανθρωπάκι, παιχνίδι
μπαρμπατουράει    :    βράζει,

μπασιάρτσμα       :    επιτυχία που είχε

μπάστακας    :    ακίνητος 
μπατσεύω             : παίζω με τα νερά
μπάτσακας         : βάτραχος
μπερδολόος          : αυτός που μπερδεύει τις καταστάσεις
μπερικέτια           : μεράκια
μπιζέρ'σα              : βαρέθηκα
μπιμπίλ'                : γαλοπούλα
μπιτ για μπιτ       : καθόλου
μπίτσι                    : τελείωσε
μπιχλιμπίδια        : ψεύτικα στολίδια

μπλάξιμο    :    αποκλεισμός

μπλαγμένος    :    αποκλεισμένος

μπλανταμένος    :    ανόητος
μπλαστρώθ΄κα    : έπεσε κάτω

μπλούδα    :    μικρή μπίλια
μπλούκος              : ποντικός 80
μπορμπολόι          : μάζεμα της ελιάς από το κάτω μία-μία
μπομπούτσει         : χτυπάει
μπουζ'                    : παγωμένο

μπουζουριασμένος    :    κλεισμένος σε μικρό χώρο, φυλακισμένος
μπούκλα               : ξύλινο παγούρι, θερμός εποχής
μπουμπτάει           : ήχος από αστραπές
μπουνταλάς          : χαζός

μπουντέλι              :  ξύλα με μήκος περίπου 1-1,5 μετρα
μπουντρούμ'         : υπόγειο

μπουρδουκλώνω    :    μπερδεύω

μπουτσούκας        : ανόητος
μπούχτ'σα             : βαρέθηκα

μπρουμούτσα    :    έπεσα μπρούμυτα
μ'σούδα                 : μικρή κανάτα
μ'σούδα                : πενηντάλεπτο, μισή δραχμή

μ'ταρ    :    Μυτάρι (τοποθεσία) 95

Λ

28

λαγκεύω   :   λαχταράω κάτι πολύ

λαγκόνια          : πλευρά

 λαιμόχαψε       : λαχτάρισε, τρόμαξε

λάιασα    :    ξαπλώνω, ξεκουράζομαι

λαμνίσκα    :    καπνίστηκα

λάμοσε   :   δεν κόβει, ατρόχιστο

λάπατο             : αγριόχορτο 

λάχα λάχα   :   τελευταία στιγμή

λεμκιάρ'ς    :    αδύνατος

λεμπόνια          : μυρμήγκια    10

λεφτόκαρα    :    αμύγδαλα με λεπτό τσόφλι

ληγώθ'κα    :    αναγουλιάζω

λιανίζω             : κομματιάζω 

λιανίσκα   :   κουράστηκα

λιανοκατουριέμαι    :    κατουρώ πολύ συχνά

λιγδιάρ'ς    :    βρωμιάρης

λίμαξα   :   πεινάω πάρα πολύ

λιοπύρ'    :    καυτός ήλιος

λιχτούρ'           : λιγούρης, αχόρταγος 

λόιδο    :     κοτσίδα, τούφα από μαλλιά    20

λόρδα               : πείνα 

λοτφός    :    ανόητος, πικρόχολος, δύστροπος

λότσ'κα             : λακκούβα με νερό

λουλουντάμαρο: ανόητος

λούνι   :   κατακάθι νερού, κατακάθια

λούτσκα    :    λάσπη όπου κάνουν το μπάνιο τους τα γουρούνια

λοχέρινα    :    ξαφνιάζομαι, ταλαιπωρούμαι

λύθ'κα    :    πολύ κουρασμένος

Κ

121

κ' νουπ'                 :  κουνούπι
καβαλίνα      :     ακαθαρσίες από μεγάλα ζώα 

καδί    :     μεγάλο ξύλινο βαρέλι
καδ'   :     στέρνα, δεξαμενή
καζάντσα    :     κουράστηκα, χόρτασα
καΐσια   :     βερίκοκα
κακάλιασα  :     πάγωσα, κρύωσα πολύ
κακαρέτζες    :     κατσικίσια κακάκια

κακάρωσε   :   πέθανε

καλαμοβράκι    :    τα  εσώρουχα

καλίγαρος  :     αράχνη

καλιγαροπάνια    :    ιστός αράχνης

καλιάκα    :    κοράκι

καλκάν'    :    βρωμιά εσώρουχου

καλοβάρεσε   :   χτύπησε άσχημα

καλογιάννος  :     το πουλί κοκκινολαίμης

καλόγνωμες   :     είδος μυδιού

 καλπουζάνος    :    παραπονιάρης

καμάδα μ'    : λαχτάρα μου    20

καμουσίδια   :    καμώματα, σκέρτσα

καμπανίσματα    :    χτυπήματα στην πλάτη

κάμποσνοι   :   αρκετοί
καμώνεται    :     υποκρίνεται
κάνιασε     :     βράχνιασε

καντήλα    :    μεγάλο  ποτήρι,  σουτ ψιλοκρεμαστό

καντίποτα     :     τίποτα, μηδέν
κάπαρο    :     βράχος στη θάλασσα
καπίστρ'    :     χαλινάρι

καράπι    :    κορυφή του κεφαλιού
καρδάρ΄    :     μεταλλικός κουβάς
καρίκια    :     τα αυλάκια στα φυτώρια
καρίτζαφλος        :     το κεφάλι
καρκάλιασε    :     μαύρισε πολύ, κάηκε από τον ήλιο
καρκατσόλ'          :     κατσαρολάκι

καρκατσόλια    :    κατσαρολικά
κάρτα    :     κανάτα

κάρτα    :     κύπελο
καρσί     :     απέναντι ακριβώς
καρτούδ΄      :     κυπελάκι    40
κασκαρίκα    :     λαχτάρα

κατατσίκαρα    :    κατακέφαλα
κατιά    :     κοτέτσι

κατερίτσα    :    σκίουρος

κάτσακας    :    υπέδαφος με μαύρο χρώμα και οσμή

κατσιό    : καθισμένος
κατσιασμένος      :     πατημένος
κατσ'κ'ποδιά       :     ατυχία

κατσούλα    :    μέρος του ποδιού πίσω από το γόνατο

κατσφός    :    άνθρωπος με μισόκλειστα μάτια
καψάλια    :     μερικώς καμένα από τη φωτιά
κβανώ    :     κουβαλάω

κδούν'    :    κουδούνι

κένω     :     γέμισε
κιουτεύου     :     φοβάμαι, κάνω πίσω
κλαδούρα    :     μεγάλο κλαδί

κλαμάριασα    :    δεν έχω κουράγιο, κουντούριασα
κλαπατσίμπαλα      :     πολλά μικροπράγματα μαζεμένα

κλικ΄      :     ψωμί

κλικάρ'    :    αδύνατο  60
κλίκας     :     ψηλός

κλίκια    :    στροφές   

κλιματσίδα     :     κλαδί από κλίμα αμπελιού

κλιτσνάρ'    :    αδύνατο χέρι ή πόδι
κλοθογυρίζω        :     γυρίζω άσκοπα
κλουκτάω    :     ανακατεύω

κλωθογύρες     :    στροφές
κμασ΄     :     κοτέτσι, χώρος για ζώα
κνάκωσε    :     σφήνωσε

κ'ντάω    :    σκουντάω

κολομπαρόπιτα   :     κολοκυθόπιτα χωρίς φύλλο
κολόμπαρος    :     γυμνός
κομπίνα    :     αλονιστική μηχανή

κόντυλα    :    έθιμο την προπαραμονή της Πρωτοχρονιάς

κοπάν'σα    :    χτύπησα
κορδάρω    :     κυνηγάω
κοτζιάμ΄    :     μεγάλο
κουζβόσ΄     :     χαζός, ανόητος
κουκλομάτης       :     γουρλομάτης

κουκλώθ΄κα    :    σκεπάστηκα 80
κούκνε μούκνε    :     αργά-αργά

κουματάς    :    τεμπέλης   
κουμλώνω            :     παραγεμίζω

κουμπούδι    :    μικρό κουμπί

κουντλάω    :     παραπατάω

κουντούριασε   :   δεν έχει δυνάμεις

κουραδάς    :  φοβιτιάρης, τεμπέλης

κουρδάρω    :    κυνηγάω

κουρδουκλάω    :    κυλάω

κουρδουκοίλια    :    κομμένοι στρόγγυλοι κορμοί 
κούρμαχος     :     τεμπέλης

κουρνιαχτός    :    πρωινός
κουπάνα    :     λεκάνη
κούρβλο    :     κορμός αμπελιού
κουρδουκλάω       :     κυλάω
κούρκος     :     αρσενική γαλοπούλα
κουρκούτ'    :     θολό, ανάμεικτα φαγητά
κουρσούμ'    :     ευθεία, ανόητος

κουρτελούδ'    :    γουρουνάκι
κουρτσούδ΄     :     κοριτσάκι  100

κουσβός    :    ανόητος
κουσβουντάμπου     :     πολύ ανόητη

κουσβοχείναρο    :    ανόητη  

κουτούμανος     :    ο χοντρός,  ο βαρύς

κούτσ'κο    :     μικρό

κουτσ'κέλες    :    ζικ - ζακ, απότομες στροφές

κουτσομπόλα    :    σαύρα που βγαίνει το βράδυ κοντά στο φως

κοφίνι     :     πλεκτό καλάθι

κοφνίδα    :    κυψέλη μελισσών

κόχιασε   :   στριμώχτηκε σε μια γωνία, πλησίασε   110

κρατούνα    :     νεροκολοκύθα, είδος κολοκυθιού

κρεμανταλάς       :     παλικαράς
κρένω     :     μιλάω

κρεπάρισα    :     έσκασα

κρ'τσανιστός        :     τραγανός
κρούου    :     χτυπάω,

 κτούπωμα    :    προσβολή, ερωτική πράξη
κτσούπ    :     υπόλειμμα ξύλου σε δέντρο
κυλαρίνα    :     το πουλί τσίχλα
κυρομίτς    :     αρσενικό κοτσύφι   120
κ'φόγρουνου     :      αυτός που δεν ακούει καλά